Jimnastik Sporu ve Kuralları - Nasıl yapılır, faydaları nelerdir?

Jimnastik sporu tüm sporların temelini oluşturan bütün insanların öncelikli olarak yapması gereken bir spor dalıdır. Jimnastik sporu bakıldığında diğer tüm sporlardan önce yapılmaya başlanmıştır. Günümüzde ise genelde aileler çocuklarını çok küçük yaşlardan itibaren Cimnastik sporunu öğrenmeye göndermektedir. Bunun sebebi ise jimnastik sporunun küçük yaşlarda öğrenilmesiyle ilerideki yaşlarda diğer spor branşlarının öğrenilmesi kolaylaşmasıdır. İleriki yaşlarda başka bir spor branşını seçen jimnastik öğrencileri diğer yaşıtlarından oldukça önde başlayacaktır. 

Jimnastik ile ilgili bir diğer konu ise jimnastik mi cimnastik mi? tartışmasıdır. Bu tartışma sürekli bir şekilde anlaşmaya varılmayan bir durum haline gelmiştir. Bu konuya açıklama getirmemiz gerekirse durum şu şekildedir; Jimnastik kelimesi Fransızca kökenli ve GY olarak girmiştir literatüre. 1960 yıllarında TDK alfabemize GY harfi henüz girmemiş olması nedeniyle C harfi uygun görülmüş ve Cimnastik olarak kabul edilmiştir. Ancak jimnastik denilmesi de yanlış görülmez. Yani hem Cimnastik hem de Jimnastik denilmesi doğrudur. Ancak resmi durumlarda cimnastik kabul görür. 

Jimnastik Nedir? 

Jimnastik Vücuda esneklik kazandıran bir beden hareketidir. Aletle yapıldığı gibi aletsiz de yapılabilen bir spor dalıdır. Cimnastik sporu diğer tüm spor branşlarının temelini oluşturmaktadır. Vücut bu spor dalı ile hem esneklik hem çeviklik hem uyum hem de güç kazanmaktadır.  

Jimnastik temel olarak 3 çeşide ayrılır. Aletli aletsiz ve ritmik şeklinde ayrılır. Aletsiz olanı, herhangi bir alete bağlı olmaksızın yerde yapılır. Aletli yer jimnastiğinde, çember, lobut, ip, top ya da kurdele kullanılır. Halka, barfiks yahut ta kulplu beygir gibi ağır yük çeken aletler de aletli yer jimnastiğini oluşturur. 

Jimnastik Çeşitleri(branşları) nelerdir? 

Jimnastik sporunun branşları Artistik, Ritmik ve Genel olmak üzere 3 branşa ayrılmıştır.  Artistik jimnastiğin ülkemizde kullanılan ve bilinen olarak eski adı Aletli jimnastiktir. Artistik jimnastik çeşidi hem kadınlar hem de erkekler tarafından gerçekleştirilebilmekte olup kadınlar ve erkekler için aletler farklıdır. Ritmik jimnastik ise sadece kadınların yarıştığı ve bu branşa özgü malzemeler ile yapılan bir cimnastik türüdür. 

Ritmik Jimnastik nedir? 

Ritmik jimnastiğin kökeni İsveç’tir. 1983 yılında Olimpiyat müsabakalarına dahil edilip Ritmik jimnastik türünün kendine özgü kuralları oluşturulmuştur. Ritmik jimnastik yalnızca kadın yarışmacılarının katılabildiği bir jimnastik çeşididir. Ritmik jimnastikte aletler hareket ettirilebilir veya taşınabilir. Her iki yılda bir kullanılan bir alet iptal edilir ve böyle bir durumda yarışmacılar dört aletle yarışmalarına devam etmektedirler.  

Ritmik jimnastik Aletleri şu şekildedir; 

• İP 
• ÇEMBER 
• TOP 
• LOBUT 
• KURDELE 

Genel jimnastik nedir? 

Genel jimnastikte dans ve belirli bir tema işlenerek çeşitli jimnastik hareketlerini yapmaktadırlar. Gösteri amaçlı yapılan jimnastik branşıdır. Her ülkede farklı kurallar vardır ve bu kuralları ülkenin kendisi belirler.  Hareketler; serbest spor kıyafetleriyle müzik eşliğinde yapılmaktadır. Jimnastiğin diğer çeşitlerinde bireysel yarışılırken genel jimnastik türünde grup halinde de yarışılabilir.  Genel jimnastikte Alet kullanmak serbesttir. Genel jimnastikte Serbest hareketler ile yarışılabilir ve yarışmacıların kendi oluşturdukları koreografilerden oluşur. 

Artistik Jimnastik nedir? 

Jimnastiğin bu çeşidinde erkekler 6 alet ile yarışmakta olup kadınlar ise 5 alet ile yarışmaya başlamaktadırlar. Erkeklerin kullandıkları aletler; yer, kulplu beygir, atlama beygiri, halka, barfiks ve paraleldir. Kadınların kullandıkları aletler ise şu şekilde; Kız paraleli, atlama beygiri, denge, yer, asimetrik paraleldir. Artistik jimnastik türünde her ülke kendi yarışma kuralları oluşturup, belirlemektedir.  

Erkekler: 

Yer Hareketleri: Halı ya da özel plastik bir madde ile kaplanmış 12 x12 m² lik bir alanda yapılır. 

Atlama Beygiri: 1,35 m yükseklikte, 1,60 m uzunlukta bir alettir. Erkekler (uzun beygirden) bayanlar (yan beygirden) atlar. Koşu pistinin boyu 20 m geçmez.  

Paralel: Yerden 1,75 m yükseklikte, genişliği isteğe göre ayarlanabilen, birbirine paralel esnek iki çubuktan oluşur.  

Kulplu Beygir: Atlama beygirine benzer. Ancak bunun üzerinde iki kulp vardır. Kulplar 41-44 cm mesafededir. Kulpların üstünün yerden yüksekliği 1.22 m. 

Halka: Yukarıdan sarkan tellere asılı yerden 2,55 m yükseklikte ve 13 cm çapında serbestçe sallanan iki halkadan oluşur. 

Barfiks: Çelikten yapılmış olup, yerden 2,55 m yükseklikte direkler üzerinde yerleştirilmiş, 2,40 m uzunluğunda bir bardan oluşur. 

Kadınlar: 

Atlama Beygiri: Yerden yüksekliği 1,10 m. Erkeklerin aksine yan olarak kullanılır.  

Paralel: 2,40 m uzunlukta birbirlerine paralel barlardan oluşur. Bunlardan alt bar 155 -160 cm, üst bar 225-235 cm, bar açıklığı ise 90- 140 cm arasındadır.  

Denge: Yerden yüksekliği 1,10 m, uzunluğu 5 m genişliği 10 cm. dir. Seri süresi 1.10 dan az, 1.30 sn. den fazla olamaz. 

Yer: 2 x12 m. lik yer minderinde yapılır. Seri süresi 1.10 dan az 1.30 sn. den çok olamaz. 

Jimnastik Nasıl Yapılır? 

Spor salonlarında bulunan uygun zeminlerde jimnastik sporu yapılabilir. Vücuda esneklik ve form kazandırmak için jimnastik egzersizleri yapmak isteyenler uzman bir eğitmenden yardım alarak bu sporu yapabilir. Ancak jimnastik sporu esneklik isteyen bir spor dalı olduğu için bu spora küçük yaşlarda başlamak çok daha kolay ve avantajlı olacaktır.  

Jimnastiğin faydalarını nelerdir? 

• Esneklik kazandırır. 
• Günlük hareket ihtiyacını karşılar.  
• Bilişsel işlevsellik artar.  
• Hastalıkların önlenmesinde rol oynar. 
• Disiplin sağlar.  
• Dayanıklılık gelişimini destekler. 
• Güçlü sağlıklı kas ve kemiklerin oluşmasını sağlar.  

Jimnastiğin Çocuklar üzerindeki faydaları nelerdir? 

• Hiperaktif çocuklarda daha sakin davranışı sağlar.  
• Kas kemik yapısının kuvvetlenmesini sağlar.  
• Esneklik kazanabilmeyi sağlar 
• Duruş bozukluklarının düzeltilmesinde destek olur.  
• Yaşıtlarına göre daha olgun ve sorumluluk sahibi olabilmesine katkı sağlar.  
• İletişim kuramayan çocuklarda sosyalleşebilmeyi destekler.  
• Daha sosyal ve dışa dönük bireyler olmasına destek sağlar. 
• Denge sorunu yaşayan çocuklarda olumlu yönde ilerlemeye destek olur.